Vlera e Sahabëve, All-llahu qoftë i Kënaqur me ta!--1--

Elhamdulilah, të gjitha falënderimet janë vetëm për All-llahun
[subhanehu ve teala] ndërsa salavatet dhe selamet qofshin mbi
Pejgamberin tonë, pas të cilit nuk ka tjetër të dërguar, [sal-lallahu
alejhi ve sel-lem].
Gjëja e parë pas Librit të All-llahut –
Kur'anit, të cilën e kërkon syri i çdo nxënësi islam apo dijetari është
sunneti i Pejgamberit [sal-lallahu alejhi ve sel-lem].



Sunnetët e Pejgamberit [sal-lallahu alejhi
ve sel-lem] janë ato, që i qartësojnë, komentojnë, shpjegojnë kutpimet
e përgjithshme të Fjalëve të All-llahut në Kur'an dhe tregojnë parimet
dhe urdhërat e Tija. Sunneti është udhëzues në rrugën e drejtë, kush e
pason atë është udhëzuar, e kush ia kthen shpindën ka devijuar dhe
dështuar.

Ata që i ruajtën këto sunnete,
që flijuan shumë për t'i ruajtur dhe për t'i transmetuar tek të gjithë
njerëzit ashtu siç i pat thënë i Dërguari i All-llahut [sal-lallahu
alejhi ve sel-lem] janë shokët e Pejgamberit [sal-lallahu alejhi ve
sel-lem], ndihmuesit e tij, të cilët i bartën këto sunnete me përpikëri.


Me mund dhe sakrificë të madhe i bartën dhe i përcollën më tutje derisa
feja u përcoll, u ruajt dhe mori gjërësi përmes asaj që ata
transmetuan. Me ta u ruajtën argumentët e All-llahut, ata janë brezi më
i mirë, populli më i mirë, të cilët u shfaqën tek njerëzit.

Drejtësia
e të gjithë atyre u vërtetua nga ana e All-llahut [subhanehu ve teala].
Ata i lavdëroi edhe Pejgamberi [sal-lallahu alejhi ve sel-lem]. S'ka më
të drejtë se ata që i zgjodhi All-llahu shoqëri dhe ndihmues të
Pejgamberit [sal-lallahu alejhi ve sel-lem] dhe s'ka lavdatë më të mirë
sësa i lavdëroi All-llahut i Madhëruar:

مُّحَمَّدٌ
رَّسُولُ اللَّهِ وَالَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاء عَلَى الْكُفَّارِ
رُحَمَاء بَيْنَهُمْ تَرَاهُمْ رُكَّعًا سُجَّدًا يَبْتَغُونَ فَضْلًا
مِّنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا سِيمَاهُمْ فِي وُجُوهِهِم مِّنْ أَثَرِ
السُّجُودِ ذَلِكَ مَثَلُهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَمَثَلُهُمْ فِي
الْإِنجِيلِ كَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْأَهُ فَآزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ
فَاسْتَوَى عَلَى سُوقِهِ يُعْجِبُ الزُّرَّاعَ لِيَغِيظَ بِهِمُ
الْكُفَّارَ وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ
مِنْهُم مَّغْفِرَةً وَأَجْرًا عَظِيمًا


"Muhammedi ([sal-lallahu alejhi ve sel-lem]) është i Dërguari i Allahut
dhe ata që janë me të janë të ashpër ndaj mohuesve (të Allahut) dhe të
mëshirshëm ndërmjet veti. I sheh ata duke u përkulur (në Ruku) dhe duke
rënë me fytyrë në tokë (në Sexhde), duke kërkuar Begati nga Allahu dhe
Kënaqësinë e Tij. Shenja e tyre (e Besimit të tyre) është në fytyrat e
tyre nga gjurmët e sexhdes (gjatë faljes). Ky është përshkrimi i tyre
në Teurat, ndërsa shembulli i tyre në Inxhil përshkruhet si një farë (e
mbjellë) e cila lëshon filizin, pastaj e forcon atë dhe ai pastaj
qëndron vetë në trungun e vet duke i mahnitur mbjellësit, që Ai t’i
tërbojë mosbesimtarët me anë të tyre. Allahu u ka premtuar atyre të
cilët besojnë (në Njësinë e Allahut, në të Dërguarin e Tij, Muhammedin
a.s. dhe e ndjekin Fenë e Allahut, Islamin deri në Ditën e Fundit) dhe
punojnë mirësi e drejtësi (sipas këtij Besimi) falje dhe shpërblim
tepër të madh (Kopshtet e Begatë të Xhennetit të Pafund)." [Fet'h, 29] 1


Sahabët e Pejgamberit [sal-lallahu alejhi ve sel-lem] ishin njerëzit që
patën zemrat më të mira nga i gjithë ummeti, ishin më të diturit, më të
udhëzuarit, ishin më të mirët që All-llahu i zgjodhi për shoqërimin e
Pejgamberit [sal-lallahu alejhi ve sel-lem] dhe për përcjelljen e kësaj
feje.

Ibën Mes'udi [radijallahu anhu] thotë 2 :
"Dashuria ndaj tyre është sunnet, të bëjmë dua për ta është adhurim, të
pasuarit e tyre është shpëtim dhe trasimi i gjurmëve të tyre është
mirësi." 3

Ata janë krijesat
më të zgjedhura pas Pejgamberëve të All-llahut [sal-lallahu alejhim ve
sel-lem]. Ibën Abbasi [radijallahu anhuma] në komentim të fjalës së
All-llahut:

قُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَسَلامٌ عَلَى عِبَادِهِ الَّذِينَ اصْطَفَى


"Thuaj (O Muhammed): “Gjithë Lavdërimet dhe Falënderimet qofshin për
Allahun dhe paqja qoftë mbi robët e Tij të cilët Ai i ka zgjedhur (për
Mesazhin e Tij)!" [En-Neml, 59] Ata janë Sahabët e Pejgamberit [sal-lallahu alejhi ve sel-lem]. 4

Thotë Sufjani në komentim të fjalës së All-llahut:

الَّذِينَ آمَنُوا وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِكْرِ اللَّهِ

"Ata
që besuan (në Njësinë e Allahut, në të Dërguarin e Tij, në Islam) dhe
zemrat e të cilëve gjejnë prehje duke përkujtuar Allahun; Nuk ka dyshim
se në përkujtimin e Allahut vertet që zemrat gjejnë prehje." [Er-Rad, 28] Ata janë Sahabët e Pejgamberit [sal-lallahu alejhi ve sel-lem]. 5

Transmetohet se Vehb ibën Munebih [Allahu e mëshiroftë] në komentim të fjalës së All-llahut:

بِأَيْدِي سَفَرَةٍ (15) كِرَامٍ بَرَرَةٍ

"(Kur'ani është) I lartësuar (në vendin më të lartë), i pastruar, 15. Në duar të shkruesve. 16. Të nderuar e të bindur." [Abese, 15-16] Ka thënë në duar të Sahabëve të Pejgamberit [sal-lallahu alejhi ve sel-lem]. 6

Katade [Allahu e mëshiroftë] në komentim të fjalës së All-llahut:

يَتْلُونَهُ حَقَّ تِلاوَتِه

"Ata
të cilëve Ne u dhamë Librin, e të cilët e lexojnë atë (u binden
urdhrave të tij dhe e ndjekin atë) drejt siç është për ta lexuar (e
ndjekur), këta janë ata të cilët vërtet besojnë në të (në Kur’an). Dhe
kushdo që e mohon atë, këta janë të humburit." [El-Bekare,
121], ka thënë ata janë Sahabët e Pejgamberit [sal-lallahu alejhi ve
sel-lem], që i besuan Librit të All-llahut dhe punuan me te. 7

Ibën
Mes'udi ka thënë: "All-llahu i ka shikuar të gjitha zemrat e robëve të
Tij dhe zemrën më të mirë e gjetë zemrën e Pejgamberit [sal-lallahu
alejhi ve sel-lem] dhe e zgjodhi për Vete dhe ia dha pejgamberllekun.
Pastaj, përseri i ka shikuar zemrat e robëve pasi e zgjodhi zemrën e
Muhamedit [sal-lallahu alejhi ve sel-lem] dhe gjeti zemrat e sahabëve
zemrat më të mira nga të gjithë robërit dhe i bëri përkrahësa të
Pejgamberit [sal-lallahu alejhi ve sel-lem], të cilët edhe do të vritën
për fenë e Tij." 8

Sahabij
apo shok i Pejgamberit [sal-lallahu alejhi ve sel-lem] është ai përson,
i cili e ka takuar Pejgamberin [sal-lallahu alejhi ve sel-lem] duke
qenë besimtarë dhe ka vdekur duke qenë në këtë gjendje.

Për vlerën dhe mirësitë e Sahabëve aludojnë ajete dhe hadithe të shumta. Nga to janë:

وَالسَّابِقُونَ
الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرِينَ وَالْأَنْصَارِ وَالَّذِينَ
اتَّبَعُوهُمْ بِإِحْسَانٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ
وَأَعَدَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي تَحْتَهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ
فِيهَا أَبَداً ذَلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ

"Me
ata të cilët të parët përqafuan Islamin nga Muhaxhirunët (besimtarët që
u shpërngulën nga Meka në Medinë) dhe Ansarët (besimtarët e Medinës që
i strehuan dhe i ndihmuan ata) si dhe ata që i ndoqën besnikërisht ata
(në Besim), me këta Allahu është mjaft i kënaqur dhe ata janë më se të
kënaqur me Të. Ai ka përgatitur për ta Kopshte të Begatë nën të cilët
rrjedhin lumenj për të banuar atje përgjithmonë. Ky është ngadhënjimi
madhështor." [Et-Tevbe, 100]

لَقَدْ
رَضِيَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ إِذْ يُبَايِعُونَكَ تَحْتَ
الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ مَا فِي قُلُوبِهِمْ فَأَنْزَلَ السَّكِينَةَ
عَلَيْهِمْ وَأَثَابَهُمْ فَتْحاً قَرِيباً