Faraoni që u mbyt -1-

Ashtu siç e kishte zakon populli i

faraonit dhe popujt e tjerë më parë, të cilët përgënjeshtruan
argumentet e Zotit të tyre, ndaj dhe Ne i shkatërruam
për shkak të krimeve (mëkateve) të tyre dhe e përmbytëm
popullin e faraonit, sepse ata të gjithë ishin keqbërës.
(El-Enfal: 54)

Qytetërimi i lashtë egjiptian, bashkë me shumë qytet-shtete

të tjera të vendosura në Mesopotami në të njëjtën periudhë,
njihet si një nga qytetërimet më të lashta në histori. Ai
ishte një shtet i organizuar me rregullin shoqëror më të
përparuar të kohës. Përdorimi i shkrimit që prej mijëvjeçarit
të tretë p.e.s., shfrytëzimi i lumit Nil dhe mbrojtja nga
rreziqet e jashtme duke shfrytëzuar vendosjen gjeografike
të vendit kontribuan jashtëzakonisht shumë që egjiptianët
të zhvillonin qytetërimin e tyre.
Por në këtë shoqëri të "qytetëruar" mbizotëronte "sundimi
i faraonëve", një sistem pagan që është përmendur shumë
herë në Kuran. Faraonët silleshin me mendjemadhësi dhe mohonin
ekzistencën e Allahut, por as qytetërimi, as rendi politiko-shoqëror
dhe as forca ushtarake nuk mundën t'i shpëtonin nga shkatërrimi
i sigurtë.


Autoriteti i faraonit
Qytetërimi egjiptian bazohej mbi pjellorinë
e luginës së lumit Nil. Egjiptianët u vendosën në luginën
e Nilit për shkak të ujit të bollshëm të tij në mënyrë që
të kishin mundësi të kultivonin bimët e tyre pa qenë nevoja
të vareshin nga reshjet e shirave. Historiani Ernst H. Gombrich
tregon në shkrimet e tij se Afrika është shumë e nxehtë
dhe ka raste kur atje nuk bie shi fare për disa muaj rresht.
Për këtë arsye, shumë sipërfaqe në këtë kontinent gjigand
janë jashtëzakonisht të thata. Këto pjesë të kontinentit
janë të mbuluara me shkretëtira pa fund. Të dy anët e lumit
Nil janë gjithashtu të rrethuara nga shkretëtira dhe rrallë
herë bie shi. Por në këtë vend shiu nuk nevojitet shumë,
sepse Nili kalon mes për mes gjithë vendit.33
Ndaj, kush kontrollon Nilin është gjithashtu në gjendje
të kontrollojë burimet më të mëdha të tregtisë dhe bujqësisë.
Në këtë mënyrë faraonët vendosën dominimin e tyre në Egjipt.
Forma e ngushtë dhe vertikale e luginës së Nilit nuk i
lejon njësitë e banimit të vendosura rreth lumit që të zgjerohen
shumë, prandaj egjiptianët formuan një qytetërim të përbërë
nga qytete dhe fshatra të vogla në vend të qyteteve të mëdha.
Ky faktor gjithashtu përforcoi sundimin e faraonëve mbi
popujt e tyre.
Mbreti Menes njihet si faraoni i parë egjiptian, i cili
bashkoi Egjiptin e lashtë për herë të parë në histori në
një shtet të vetëm, rreth mijëvjeçarit të tretë p.e.s. Në
fakt, termi "faraon" në fillim i referohej pallatit ku jetonte
mbreti egjiptian, por me kalimin e kohës ai u bë titull
i vetë mbretërve egjiptianë. Kjo është arsyeja përse mbretërit
që sunduan Egjiptin e vjetër nisën të quheshin faraonë.
Duke qenë zotërues, administratorë dhe sundimtarë të të
gjithë shtetit dhe tokave të tij, këta faraonë u pranuan
si mishërimi i zotit më të madh në fenë politeiste të Egjiptit
të lashtë. Të gjitha pasuritë, përfitimet dhe prodhimet
brenda kufijve të vendit administroheshin në emër të faraonit.
Absolutizmi në regjim i kishte siguruar faraonit një fuqi
të tillë, saqë ai mund të kishte çdo gjë që dëshironte.
Pikërisht gjatë vendosjes së dinastisë së parë, në kohën
e Menesit, i cili u bë mbreti i parë i Egjiptit duke bashkuar
Egjiptin e Sipërm dhe atë të Poshtëm, uji i lumit Nil nisi
t'i jepej popullit nëpërmjet kanaleve. Përveç kësaj, i gjithë
prodhimi i jepej mbretit, i cili më pas ia shpërndante popullit
sipas nevojave. Nuk ishte e vështirë për mbretërit që kishin
vendosur një sundim të tillë në zonë, t'i nënshtronin njerëzit.
Mbreti i Egjiptit ose siç u quajt më vonë "faraoni", konsiderohej
si një qenie e shenjtë që zotëronte fuqi shumë të mëdha
dhe plotësonte të gjitha nevojat e popullit të tij, ndaj
dhe u shndërrua në perëndi. Me kalimin e kohës, faraonët
filluan të besonin se ishin me të vërtetë perëndi.
Disa nga fjalët e faraonit të përmendura në Kuran gjatë
bisedës me Musain, vërtetojnë se ai e konsideronte veten
perëndi. Faraoni u përpoq që ta frikësonte Musain duke thënë:
"Nëse zgjedh një zot (të adhuruar)
tjetër përveç meje, unë do të të burgos." (Esh-Shuara:
29). Ai gjithashtu iu drejtua njerëzve të tij e u tha, "O
prijës! Unë nuk di të keni ndonjë zot (të adhuruar) tjetër
veç meje." (El-Kasas: 38)


Besimet fetare
Sipas historianit Herodotus, egjiptianët e lashtë ishin
njerëzit "më të devotshëm" në botë. Megjithatë, feja e tyre
nuk ishte fe e vërtetë por një fe e gabuar politeiste. Ata
nuk mund ta braktisnin fenë e tyre të gabuar për shkak të
konservatorizmit dhe fanatizmit ekstrem.
Egjiptianët e lashtë ishin shumë të influencuar nga ambienti
natyror ku jetonin. Pozita gjeografike e Egjiptit e mbronte
vendin nga sulmet e jashtme në mënyrë perfekte. Egjipti
ishte rrethuar nga shkretëtira, vende malore dhe dete nga
të gjitha anët. Sulmet mund të bëheshin vetëm në dy drejtime
të mundshme, të cilat egjiptianët e kishin shumë të lehtë
t'i mbronin. Egjiptianët mbetën të izoluar nga bota e jashtme
në sajë të këtyre faktorëve natyrorë. Por me kalimin e shekujve,
ky izolim u transformua në një fanatizëm të errët. Kështu,
egjiptianët përvetësuan një pikëpamje, e cila ishte kundër
çdo gjëje të re dhe ishte jashtëzakonisht fanatike në lidhje
me fenë. "Feja e stërgjyshërve" e përmendur shpesh në Kuran
u bë vlera e tyre më e rëndësishme.
Kjo qe arsyeja pse faraoni dhe rrethi i tij i ngushtë i
kthyen shpinën Musait dhe Harunit, kur ata u shpallën fenë
e vërtetë.

Ata i thanë: "A mos vallë ke ardhur që të
na largosh nga besimi që ndiqnin baballarët, me qëllim që
t'ju mbesë juve madhështia në tokë? Ne nuk do t'ju besojmë
në asnjë mënyrë!" (Junus: 78)