..::Mjekësia Profetike::..

Pejgamberi i All-llahut , s.a.v.s., ka treguar
se ekzistojnë dy lloje diturish: dituria mbi fenë (dituria religjoze)
dhe dituria mbi trupin. Ekzistojnë dy mënyra (mjekësore) për shërimin e
sëmundjeve të trupit. E para, e lindur për njerëzit dhe kafshët, për të
cilat nuk nevojitet mjeku. Të tilla janë: uria, etja, ftohja dhe
lodhja, ngase ekzistojnë ilaçe natyrore për to; dhe lloji i dytë i
sëmundjeve, të cilat kërkojnë diagnostikim dhe shërim, dhe ndikon në
kombinimin e sekrecioneve të trupit dhe të dukurive, siç janë:
nxehtësia, ftohtësia, thatësia apo lagështia në trup, të cilat
tejkalojnë ekuilibrin e tyre natyror. Këto lloj sëmundjesh ndahen në dy
lloje: somatike (trupore) dhe kolaterale (indirekte). Pra, sëmundja
somatike manifestohet në formë të gjakut të përzier (dallgëzuar) apo në
formë të ndarjes në pjesë (elemente), ndërsa sëmundja kolaterale
paraqitet (manifestohet) si pasojë e kësaj shpërndarjeje të tepërt
(ndarje) dhe pas eleminimit të shkakut të vërtetë (shkaktarit).
Prandaj, shkaktarët e sëmundjeve shkatërrohen (mënjanohen), ndërsa ata
që kanë mbetur (shumë të paktë) veprojnë në kombinimin e sekrecioneve
të trupit.

Sëmundja somatike (e trupit) ka përkatësisht
nxitësit ose shkaqet e veta. Kështu, nëse sëmundja është pasojë e
nxitjes vetjake (ngacmim), së pari duhet të diagnostikohet shkaktari i
parë, pastaj (përcaktohen) shkaqet, pastaj duhet të gjendet ilaçi dhe
në fund fare të fillohet mjekimi. Ose, nëse sëmundjet somatike, të
cilat paraqiten në formë të ndryshimeve fiziologjike, siç është
hapësira në organe, zvogëlimi apo rritja e kanaleve, deformimi i
organeve (për shembull zemra e zmadhuar apo barku i vogël), indi i
vrazhdë (ashpër) apo i butë (i lëmuar) i murit të mitrës, eshtrat e
dislokuar (të shpërndarë) apo organet e zhvendosura si dhe sëmundje të
tjera, kur organet janë në lidhje reciproke dhe punojnë në mënyrë
harmonike, ato formojnë trup të shëndetshëm, ndërsa, nëse janë
abnormale, të paharmonishme dhe funskionojnë gabimisht (në mënyrë të
deformuar), në të njëjtën kohë shkaktojnë paraqitjen e sëmundjeve, prej
të cilave disa janë organike, ndërsa disa ndikojnë në kombinimin e
sekrecioneve të trupit.
Sëmundjet e përgjithshme janë shkak i
funksionimit të gabuar (të dobët) të sekrecioneve të trupit. Ky
çrregullim quhet “sëmundje” (lëngim). Kur ndjehet dëmi i tyre, ai
manifestohet në tetë vende: katër prej tyre janë të përbëra, ndërsa
katër të tjerat janë të thjeshta. Të thjeshta janë: ftohtësia,
nxehtësia, lagështia dhe thatësia. Gjendjet e përbëra manifestohen
nëpërmjet nxehtësisë dhe lagështisë, ftohtësisë dhe lagështisë,
nxehtësisë dhe thatësisë dhe ftohtësisë dhe thatësisë. Kjo është
shkaktuar me apo pa ndarje të komponentëve, por nëse sëmundja nuk
shkakton shqetësim të zakonshëm, kjo tregon se trupit i mungon
ekuilibri i duhur.
Trupi i njeriut mund të ketë tri gjendje. Këto
janë: gjendja e shëndetshme natyrore, gjendja jonormale dhe gjendja
jostabile. Gjendja e shëndetshme natyrore manifestohet me veprime të
rëndomta dhe ato e përbëjnë shëndetin e trupit të njeriut; gjendja e
dytë është gjendje e sëmundjes, kurse gjendja e tretë është gjendje
mesatare dhe qëndron ndërmjet dy gjendjeve paraprake. Ajo është
ndërgjendje, e cila trajtohet si toleruese (e pranueshme), pa pasur
nevojë për ndihmën e mjekut, dhe shërohet duke marrë mjete për
zvogëlimin e dhembjes. Kjo ndërgjendje “e pashëndetshme” dhe
“josëmundje” mund të ngecë në të njëjtën gjendje, kur e keqja nuk bëhet
më mirë, por më parë mbetet konstante dhe e pandryshuar.
Shkaku i
“panatyrshmërisë” së trupit mund të jetë i brendshëm ose i jashtëm.
Shkaqet e brendshme paraqiten për arsye të katër gjendjeve të përbëra:
nxehtësisë, ftohtësisë, lagështisë dhe thatësisë, ndërsa sa i përket
shkaqeve të jashtme, ato paraqiten për shkak të faktorëve të ndryshëm,
të cilët mund të jenë të pranueshëm apo të papranueshëm për trupin.
Prandaj paraqiten dëmet apo sëmundjet, të cilat kanë për pasojë këtë
mungesë ekuilibri dhe mungesë rregullsie, apo të cilat mund të jenë si
pasojë e funksionimit të keq të organit specifik ose të plogështisë së
përgjithshme të trupit, ose bile edhe dobësisë së energjisë që e mban
trupi. Kjo gjendje e përgjithshme është shkaktuar nga: pasivitetii i
rritur i atyre substancave që duhet të jenë të ekuilibruara, kur ato
substanca nuk i kompensojnë (e duhet të kompensojnë) humbjet e veta;
ose duke zvogëluar adaptimin e nevojshëm të faktorëve ekuilibrues të
sekrecioneve të trupit kur ata nuk e kompensojnë ngopjen; ose duke
mbyllur (gëlqerizuar) agensat, të cilët do të duheshin të bëjnë të
mundur rrjedhjen (rrjedhën) e faktorëve ekuilibrues; ose duke lidhur
agensat që ndërtojnë lidhjet të cilat bijnë në konflikt me prodhimet e
ekuilibrit të drejtë; ose duke rritur sasinë e atij që do të duhej të
ishte i matur; ose duke deformuar molekulat; ose duke hequr
(transferuar) organet.
Mjeku është personi i cili mund të përcaktojë
këto parregullsi dhe të eleminojë gjithashtu shkaktarët që e kanë
prishur strukturën karakteristike të trupit të shëndoshë, ose ndoshta
do të jetë e mundur të vërë ekuilibrin dhe dalëngadalë, përmes
trajtimit adekuat, t’ia dalë në krye me sëmundjen duke u shërbyer me
antihelm real ose me dietë adekuate (të saktë) (arab. himja), e cila e
zvogëlon tepricën dhe maturinë. E gjithë kjo vërteton se, siç do të
shohim këtu, ilaçi më i mirë është shërimi natyror me mjekësinë e të
Dërguarit të All-llahut s.a.v.s., në të cilën, me lejen e All-llahut,
ndodhet ilaçi.