El-Velijju ( Mbrojtës dhe kujdestar i besimdrejtëve )

El-Velijju (Mbrojtës dhe Kujdestar i besimdrejtëve)
Para se të fillojmë me temën që do të trajtojmë, dua që t’a imgjinosh
veten në një ushtri të madhe. Para ushtrisë, shfaqet komandanti i
përgjithshëm, duke kontrolluar gjendjen dhe moralin e ushtarëve.
Ushtria është e madhe, me qindra mijëra, ndoshta me miliona dhe çdo
ushtar prej tyre, shpreson që komandanti t’a zgjedhë për të qenë nga
ushtarët më të afërt të tij. Secili prej tyre, thotë me vete:”Më zgjidh
mua! Më zgjidh mua!”


Ky është një shembull i thjeshtë dhe ajo që duam të përçojmë nëpërmjet
këtij shembulli, është që të përpiqesh ta ekspozosh veten para Zotit
Fuqiplotë. Kërkoji Atij që të të bëjë nga të zgjedhurit dhe njerëzit më
të afërt të Tij.


Në këtë temë, do të trajtojmë emrin e Zotit, El-Velijju. Thotë Zoti në
Kuran:”Zoti është mbrojtësi dhe kujdestari i atyrë që besuan.” (Bekare
257)


Kjo temë do të përqendrohet në pesë pika kryesore:


- Kuptimi i emrit El-Velijju.


- Si i nxit Zoti njerëzit që të jenë pranë Tij dhe të jetë Ai mbrojtës dhe kujdestar i tyre.


- Modele të atyre që i ka mbrojtur dhe i ka dashur Zoti. (evlijatë e Zotit)


- Koncepti i kerametit (mrekullive dhe gjërave të pazakonta që u ndodhin njerëzve të dashur të Zotit).


- A mund të jetë një njeri i zakontë një nga njerëzit e dashur të Zotit (velij)?


- Çfarë duhet të bëj, që Zoti të më zgjedhë mua të jem nga të dashurit (evlija) e Tij?


- Si ta përjetojmë këtë emër dhe cilat janë frytet e këtij emri nëse e zbatojmë në jetën tonë?


Vallë sa herë e dëgjojmë dhe e lexojmë ajetin:”Zoti është mbrojtësi dhe
kujdestari i atyrë që besuan.” dhe kalojmë menjëherë në ajetin
pasardhës? A të ka ndodhur që teksa lexon këtë ajet, të qëndrosh dhe të
përpiqesh ta ndjesh se çfarë do të thotë të jetë Zoti mbrojtësi yt?


Kur ishim të vegjël, na ka rastisur që shpesh herë mësuesit tanë të
kërkonin kujdestarët (prindërit) tanë, për të diskutuar me ta. Ne nuk
ndjeheshim të turpëruar, pasi i kishim prindërit. Kurse ai që
turpërohej dhe ndihej ngushtë nga një kërkesë e tillë, ishte një shok
apo shoqe që nuk kishte kush të kujdesej për të, pasi prindërit i
kishin vdekur, nuk ishin në shtëpi, nuk interesoheshin për të, mund të
ishin në emigrim… E rëndësishme është që rezultati është i njëjtë.


Jeton me vuajtje, një që nuk ka kujdestarë që e mbrojnë. Gjëja më e
vështirë për fëmijët e vegjël, është që fëmija të humbë kujdestarin dhe
prindin e tij.


Gjëja që të prek më shumë ndonjëherë në Qabe apo xhaminë e profetit
a.s, është kur shikon një fëmijë të vogël duke qarë, pasi u ka humbur
prindërve në atë mori njerëzish. Ai qan me ngashërime, edhe pse është
në duart e policëve dhe përgjegjësve për të tilla çështje, pasi ka
humbur kujdestarin dhe atë që e mbron, prindin. Ai ndihet i dëshpëruar,
i pashpresë, i mërzitur dhe me zemër të copëtuar.


Ditën kur dy të fejuar vendosin kurorë, kërkohet që nusja të ketë dhe
kujdestarin e saj. Vajza që ndihet më keq në ato çaste, është ajo që
nuk ka kujdestar që të jetë i pranishëm.


”Zoti është mbrojtësi dhe kujdestari i atyrë që besuan.” Ai që duhet të
ndihet keq dhe duhet t’i vijë zor më shumë se personat që përmendëm më
lart, është ai njeri që nuk e ka Zotin si mbrojtësin dhe kujdestarin e
tij. I vuajtur është ai njeri që ia ka dorëzuar veten shejtanit,
epsheve dhe kënaqësive të shfrenuara. I vuajtur dhe i mjerë është ai që
nuk mendon për gjë tjetër përveçse pasurisë, postit dhe dëfrimeve
haram. I humbur dhe i vuajtur është ai që nuk e ka Zotin, mbrojtës dhe
kujdestar të tij.


El-Velijju është një i afërt i dashur, që kujdeset dhe tregohet i
dashur me ty. Njeriu më i afërt që kujdeset dhe të mbron është babai.
Nëse ai nuk është , mbetet xhaxhai dhe pastaj gjyshi. Nëse edhe këto
nuk janë, atëherë gjykatësi të cakton një kujdestar të detyrueshëm.


Po ti o vëlla dhe o motër, kë ke Kujdestar? A ke kërkuar që Kujdestari yt të jetë vetë Zoti i Madhëruar?


Një kuptim tjetër gjuhësor i emrit El-Velijj, është ai i afërt që të
ndihmon kundër armiqve dhe kundërshtarëve. Është personi i parë të
cilit i drejtohesh në raste fatkeqësie. Është ai që në raste hallesh
dhe problemesh, është i pari që të hap derën, të strehon dhe të
përkrah.


Me qëllim që të kuptohen më mirë dy kuptimet e mësipërme të këtij emri,
kujto historinë e Jusufit a.s. Ai ndodhej i braktisur nga vëllezërit në
një pus në shkretëtirë. Zoti bën që disa udhëtarë të kenë nevojë për
ujë, me qëllim që të nxjerrin Jusufin a.s. Zoti e bëri dhe Azizin e
Egjyptit steril, me qëllim që të ketë nevojë për fëmijë dhe të adoptojë
Jusufin a.s. Më pas, Zoti e bën mbretin e Egjyptit të shohë një ëndërr
që e shqetëson, me qëllim që ta nxjerrë Jusufin a.s nga burgu. Jo vetëm
kaq, por bën që të gjithë banorët e Egjyptit të kenë nevojë për ushqim,
me qëllim që Jusufi a.s të bëhej ministër i thesareve të vendit. A e
shikon se çfarë do të thotë të kesh Zotin Kujdestar dhe Mbrojtës? Kjo
nuk do të thotë se nuk do të të ndodhin fatkeqësi dhe telashe, por e
rëndësishme është që në çaste të vështira, të ndjesh përkujdesjen dhe
mbrojtjen e Tij.


Në fund të sures, Jusufi a.s thotë:“Zoti im! Ti më ke dhënë pushtet dhe
më mësove komentin e ëndrrave. O Krijues i qiejve dhe i tokës, Ti je
kujdestari im në këtë botë dhe në botën tjetër. Më bëj të vdes musliman
dhe më bashko me të mirët!” (Jusuf 101)


Duke qenë se kujdestaria dhe mbrojtja e Zotit për Jusufin a.s kishte
qenë evidente në këtë botë, ai ia kërkonte të njëjtën gjë dhe për botën
e ardhshme.


Fjalët e profetit Muhamed a.s, i përshkruan dhe Zoti në
Kuran:“Mbrojtësi i im është All-llahu që zbriti librin. Ai kujdeset për
të mirët.” (Araf 196)






- Si i nxit Zoti njerëzit që të jenë pranë Tij dhe të jetë Ai mbrojtës dhe kujdestar i tyre. Është vetë


Zoti i Madhëruar Ai që të ofron ndihmën, përkujdesjen dhe mbrojtjen e
Tij o njeri. Është ndryshe kur ti shkon te një i fuqishëm që të të
mbrojë dhe ndryshe kur vetë i fuqishmi të ofron mbrojtjen e tij.


Shumë njerëz mendojnë se të jesh “evlija” (në dashurinë, mbrojtjen dhe
kujdestarinë) e Zotit është diçka e pamundur dhe e paarritshme. Por që
të kesh mbrojtjen dhe kujdesin e Zotit, është diçka e mundur për të
gjithë besimtarët. Këtë e deklaron vetë Zoti i Madhëruar:”dhe Zoti
është kujdestari i besimtarëve”


Përse të mos jesh ti o vëlla dhe o motër një nga eulijat e Zotit? Çfarë shikon si pengesë për diçka të tillë?


Ideja e shprehjes “Unë nuk mund të jem nga eulijat e Zotit” është gabim.


Thotë Zoti në Kuran:”Me të vërtetë që evlijatë e Zotit, nuk kanë frikë dhe nuk brengosen.” (Junus 62)


Nëse Zoti është Kujdestari dhe mbrojtësi yt, të shpërblen me tre gjëra:


1 - Shpërblimi i parë për këtë është se të hiqet frika dhe shqetësimet
në këtë botë dhe në botën tjetër. ”Me të vërtetë që evlijatë e Zotit,
nuk kanë frikë dhe nuk brengosen.”


2 – Të ndriçon rrugën dhe jetën në këtë botë. Thotë Zoti në Kuran:”Zoti
është kujdesar i atyre që besuan, i nxjerr nga errësirat në dritë.”
(Bekare 257)


3 – Të ndihmon të triumfosh. Nëse Zoti i Madhëruar është kujdestari dhe
mbrojtësi yt, patjetër që do jesh i ndihmuar dhe do të triumfosh në çdo
situatë. Thotë Zoti në Kuran:”Zoti është kujdestari juaj, dhe Ai është
ndihmëtari më i mirë” (Al Imran 150)


“Zoti i ndihmon ata që besuan” (Haxh 38) “E kush ka për mik All-llahun,
të dërguarin e Tij dhe ata që besuan, s’ka dyshim se ana (pala-krahu) e
All-llahut është ngadhënjyese.”


Këto tre shpërblime përmblidhen në një hadith Kudsij:”Kush lëndon një
nga njerëzit e Mij të dashur (evlija), Unë i kam shpallur luftë.”


Vetëm në dy raste, Zoti i shpall luftë njeriut; E para është kur dikush
përdor kamatën dhe fajdenë “Në qoftë se nuk e bëni këtë (nuk heqni dorë
nga kamata), atëherë binduni se jeni në luftë me Allahun dhe të
dërguarin e Tij. (Bekare 279) Kurse hera e dytë është ajo që përmendëm
në hadithin e mësipërm:”Kush lëndon një nga njerëzit e Mij të dashur
(evlija), Unë i kam shpallur luftë.”


Zoti i Madhëruar na tregon dhe rrugën që duhet të ndjekim që të bëhemi
nga evlijatë e Tij. Thotë vetë Zoti në një hadith Kudsij:“Do të
vazhdojë robi Im të afrohet ndaj Meje me namaze nafile derisa ta dua.
Nëse e dua do të jem dëgjimi i tij që dëgjon, do të jem shikimi i tij
që shikon, do jem dora e tij që prek me të dhe do të jem këmba e tij që
ecën me të. Nëse do më kërkojë diçka do ia jap. Nëse kërkon mbrojtjen
Time, do e mbroj.”


“do të jem dëgjimi i tij që dëgjon” Nuk të lejon të dëgjosh gjëra
haram, por edhe po i dëgjove, të ruan që këto gjëra të mos depërtojnë
në zemër. Nëse këto gjëra të depërtojnë në zemër, do të t’i nxjerrë
shumë shpejt. Nëse nuk t’i nxjerr shpejt, do të përballesh me një
problem nga i cili nxjerr mësime dhe shlyen gjynahet.


“do të jem shikimi i tij që shikon” Nuk të lejon të shohësh gjëra
haram, por edhe po shikove, nuk e lejon të depërtojnë në zemrën tënde...


“do jem dora e tij që prek” Të jep bereqet në duart e tua me të cilat prodhon dhe shkruan në ndihmë të fesë dhe të njerëzimit.


“dhe do të jem këmba e tij që ecën me të” Të ndihmon që të mos ecësh drejt haramit.


“Nëse do më kërkojë diçka do ia jap” Sa herë të ngresh duart për t’iu
lutur Zotit, ta pranon lutjen. Thotë profeti a.s:”Ka robër të Zotit të
cilët sa herë i luten Zotit, ia pranon menjëherë.”


“Nëse kërkon mbrojtjen Time, do e mbroj.” Nëse ka frikë nga dikush apo nga diçka dhe i lutet, e ka të siguruar ndihmën e Zotit.


Përse të mos jesh dhe ti o vëlla dhe o motër nga evlijatë e Zotit?


Më kujtohet që kur isha i vogël, shkoja të falesha në xhaminë pranë
shtëpisë tonë. Imami i xhamisë, çdo ditë në namazin e sabahut, lutej
dhe shpesh herë insistonte në një lutje të veçantë “O Zot, merri në
dorën Tënde çështjet tona!” Ai lutej me këtë lutje dhe qante me të
madhe. Kur u rrita dhe fillova të lexoj rreth jetëshkrimit të profetit
Muhamed a.s, gjeta se vetë profeti a.s lutej:”O Zot më udhëzo me ata që
ke udhëzuar! Më jep nga siguria Jote dhe më bëj nga evlijatë e Tu të
mirë!”


Pas betejës së Uhudit, kur ushtria muslimane me profetin a.s u ngjitën
në mal dhe ushtria e kurejshëve mbeti poshtë në fushë, Ebu Sufjani u
afrua pranë malit dhe thirri:”A është Muhamedi në mesin tuaj?” Profeti
a.s u tha muslimanëve:”Mos u përgjigjni!” Ebu Sufjani thirri përsëri:”A
është Ebu Bekri mes jush?” Profeti a.s përsëri nuk i lejoi të
përgjigjeshin. Ebu Sufjani thirri për të tretën herë:”A është Umeri në
mesin tuaj?” Përsëri asnjë nga muslimanët nuk iu përgjigj.


Atëherë, Ebu Sufjani me sa forcë që kishte thirri:”Ne kemi Uzza-në,
(idhull) kurse ju nuk e keni” Asnjë nga muslimanët nuk foli. Profeti
(a.s) përsëri u tha:”A nuk i përgjigjeni?” Ata e pyetën:”Po çfarë ti
themi?” Profeti (a.s) u tha:”Thoni: “Zoti është Mbrojtësi ynë dhe ju
nuk keni mbrojtës.” Dhe muslimanët u përgjigjën njëzëri:” Zoti është
Mbrojtësi ynë dhe ju nuk keni mbrojtës.”


Me të dëgjuar këto fjalë Ebu Sufjani tha:”Muhamedi, Ebu Bekri dhe Umeri qenkan gjallë.”


Përse të mos e ekspozosh veten tënde o vëlla dhe o motër, me qëllim që
të të bëjë Zoti nga evlijatë e Tij? A nuk dëshiron që ta lusësh Atë dhe
të ta pranojë lutjen?


Të jesh nga evlijatë e Zotit, ka grada dhe shkallë të ndryshme. Ka prej
tyre që me ta lutur Zotin për diçka, u pranohet menjëherë. Ka të tjerë
që u jepen keramete (ndodhi të pazakonta për të tjerët). Ka të tjerë që
me t’i parë njerëzit në sy, e njeh kush ka të drejtë dhe kush është
mashtrues.






- Modele të atyre që i ka mbrojtur dhe i ka dashur Zoti. (evlijatë e Zotit)


1 - Nuhu a.s për 950 vite u keqtrajtua, u fye, u përbuz... por me të
ngritur duart:”O Zot unë jam mposhtur prandaj më ndihmo” (Kamer 10) i
erdhi menjëherë ndihma dhe iu pranua lutja. Thotë Zoti në
Kuran:“Atëherë Ne me një shi të vrullshëm i hapëm dyert e qiellit. Dhe
Ne tokën e zbërthyem në burime uji, kurse uji u bashkua siçishte
caktuar. E atë (Nuhun) e bartëm në (anije) dërrasash e shtyllash. Që
lundronte nën mbikëqyrjen Tonë” (Kamer 11-14)


2 – Ibrahimi a.s vuajti, u hodh në zjarr, u detyrua të braktisë vendin
e tij, u sprovua me sprova dhe vështirësi të ndryshme, por në fund Zoti
e zgjodhi si lidership të njerëzimit “Unë të kam zgjedhur imamin
(prijës) e njerëzimit” (Bekare 124) dhe ndërton dhe Qabenë e shenjtë.


3 – Ismaili a.s është bërë simbol i sakrifikimit për besimtarët. Ai
pranoi të sakrifikohej për të çuar në vend urdhërin e Zotit. Për këtë,
Zoti e shpërbleu dhe e ka bërë traditë që besimtarët të therrin
kurbane, për të mbajtur të gjallë dhe të freskët emrin e Ismailit a.s.


4 – Jakubi a.s humbi djalin e tij më të dashur Jusufin a.s, madje humbi
dhe shikimin duke qarë për të. Por pas disa vitesh, i kthehet Jusufi
a.s si ministër i thesareve të Egjyptit dhe i kthehet dhe shikimi.


5 – Musai a.s u dëbua nga Egjypti dhe u largua i frikësuar. Por më pas
Zoti e zgjodhi si profet dhe i fliste direkt, pa ndërmjetës.


6 – Isai a.s. Nëna e tij u akuzua për çështje nderi, por Zoti e bëri djalin e saj model dhe shembull për të gjithë njerëzimin.


7 – Profeti Muhamed a.s. Ai u rrit jetim dhe u detyrua të braktisë
vendlindjen e tij Meken. Por pas disa vitesh ai kthehet si triumfator
në Meke dhe bëhet shembull i faljes dhe zemërbutësisë me kundërshtarët
e tij.


Këto profetë janë lodhur dhe kanë vuajtur, por vetëm në këtë mënyrë
dallohet se kush është evlija i Zotit. Faraoni nuk e kuptoi se Musai
a.s ishte evlija i Zotit, veçse në çastet kur po mbytej. Në ato çaste,
ai tha:”Besoj që nuk ka zot tjetër veç Zotit që besojnë hebrenjtë”
(Junus 90)


Zoti t’i shton problemet me armiqtë dhe kundërshtarët e tu, me qëllim
që e gjithë bota ta kuptojë se kush është Kujdestari dhe Mbrojtësi yt.


Kur një fëmije - që ka familje të madhe dhe me emër - i ndodh një
problem në shkollë, e rrahin... ai gëzohet dhe ndihet krenar se të
nesërmen do të vijnë kujdestarët, vëllezërit, prindërit... të cilët do
të hakmerren për të.

Vetë profeti Muhamed a.s ka qenë një nga evlijatë dhe ata për të cilët
Zoti është kujdesur më shumë se kushdo tjetër. “Mbrojtësi i im është
All-llahu që zbriti librin. Ai kujdeset për të mirët.” (Araf 196)





Umeti i Muhamedit a.s ndodhet në kulmin e nevojës që të ngrenë duart
drejt qiellit dhe të luten që Zoti të kujdeset dhe t’i ndihmojë të
dalin nga kjo gjendje e nderë.





Përkujdesi dhe mbrojtja e Zotit për profetin Muhamed a.s është e
prekshme në çdo çast të jetës së tij. Vetë dora e profetit a.s ishte
një mrekulli nga Zoti. Me të prekur guralecët, ajo e bënte të
madhërojnë Zotin. E njëjta dorë ia bënte me shenjë hënës dhe ajo ndahej
në dy pjesë, si fakt për të vërtetuar profecinë e tij.





E njëjta dorë, në betejën e Bedrit merr një grusht me kokriza rëre dhe
i lëshoi në drejtim të armiqve të tij. Edhe pse distanca mes tyre ishte
shumë e largët, nuk mbeti ushtar armik, pa i hyrë në sy kokrizat e
rërës që hodhi





profeti a.s.





Nga e njëjta dorë rrodhi ujë, kur shokët e tij ndiheshin të etur në një betejë.





E njëjta dorë preku syrin e sëmurë të Aliut dhe e shëroi në çast, saqë
Aliu thoshte se nuk e dinte se cilin sy kishte pasur të sëmurë.





Të gjithë këto tregojnë kujdesin dhe dashurinë e Zotit për profetin e
Tij. Nuk ishte dora e profetit a.s që i bënte këto mrekulli, por ishte
përkujdesja hyjnore, ajo që e pajisi me to. “Nuk ishe ti ai që gjuajte,
por në të vërtetë ishte Zoti Ai që gjuajti” (Enfal 17)





Përkujdesja dhe mbrojtja e Zotit nuk është vetëm për profetët dhe të
dërguarit e Zotit. Ajo shfaqet fuqishëm edhe me shokët e profetit a.s.





Në një nga betejat, profeti a.s dërgon Ala Elhadremij në një mision me
disa shokë të tjerë. Gjatë rrugës, ata humbin në shkretëtirë dhe u
harxhohen dhe rezervat e ujit. Duke parë që po vdisnin për ujë, Ala
Elhadremij ngren duart drejt qiellit që ishte i pastër dhe lutet:”O
Zot! Betohem në madheshtinë Tënde dhe të kërkoj që të na furnizosh me
ujë! O kujdestar dhe ndihmës i besimtarëve, na furnizo me ujë!” Shokët
e tij betohen dhe thonë:”Për Zotin pamë që retë filluan të
grumbullohen, duke lëshuar shi. Ne pimë dhe shuam etjen. Kur u kthyem u
treguam shokëve, të cilët nuk e besonin. Ne u thonim:”Nëse nuk na
besoni, atëherë na thoni si mbijetuam?!”





Profeti a.s dërgoi Asim ibn Thabit me tre të tjerë për t’i mësuar
Islamin një fisi. Banorët e fisit u treguan të pabesë dhe i vranë
shokët e tij. Vetë Asimi, kur pa këtë, iu lut Zotit:”O Zot! Të kërkoj
që trupin tim mos e prekin jobesimtarët!” Më pas, banorët e fisit e
vranë dhe vajtën të marrin kufomën, me qëllim që ta shesin tek
kundërshtarët e tij në Meke dhe të merrnin shpërblimin. Por Zoti kishte
dërguar grerëzat të cilat e kishin rrethuar kufomën e Asim ibn Thabit
dhe nuk mundën ta marrin. Atëherë u detyruan që ta lënë kufomën deri sa
të bjerë nata dhe të largohen grerëzat. Me të rënë nata, filloi një shi
i rrëmbyeshëm dhe rrëketë e morrën kufomën e Asimit, e cila nuk u gjet
pas asaj dite.





El berra ibn Malik ka qenë një nga shokët e profetit Muhamed a.s. Vetë
profeti a.s thotë rreth tij:”Ka robër të Zotit të cilët sa herë i luten
Zotit, ia pranon menjëherë. Prej tyre është dhe Elberra ibn Malik.”





Në betejën e Jemames me Musejleme Elkedhab, muslimanët po hasnin shumë
vështirësi. Një nga muslimanët iu drejtua Elberra ibn Malikut dhe i
tha:”Profeti ka thënë që ty të pranohet lutja. Përse nuk lutesh që të
na ndihmojë Zoti?!” Në ato çaste, Elberra ngriti duart drejt qiellit
dhe tha:”O Zot, unë të kërkoj që të na ndihmosh sot dhe të më bësh mua
dëshmorin e parë!” Nuk kaluan veçse disa çaste dhe Elberra ibn Malik
bie dëshmor dhe ishin muslimanët ata që e fituan betejën.





Në kohën e Kalifatit të tij, Umer ibnul Hattabi dërgon një ushtri në
drejtim të romakëve. Para se të takoheshin dy ushtritë, ushtria
muslimane kishte dy alternativa, të luftonte në fushë të hapur apo të
mbrohej në një mal aty pranë. Në këtë kohë, Umeri kishte hypur në
minber për të mbajtur hytben dhe teksa fliste, thërret:”Tek mali, tek
mali!” Pasi u kthye ushtria muslimane, muslimanët i pyetën se si kishin
fituar. Komandanti musliman u përgjigj:”Dëgjuam zërin e Umerit që na
këshilloi të luftonim nga mali dhe ashtu vepruam dhe fituam.”





Ne muslimanët besojmë në ekuilibrat mes shpirtërores dhe materiales,
kurse perëndimi sot nuk beson veçse materialen. Ne nuk kemi asnjë
problem që të besojmë në mrekulli (keramete) të tilla, nëse ato
përcillen deri tek ne në rrugë të sigurta.





Një herë, tek Uthman ibnu Affani hyri një person. Me ta parë Uthmani,
tha:”Ka prej jush, që hyjnë me shenja të imoralitetit në sy!” Burri që
sapo kishte hyrë, kishte parë me epsh një grua në rrugë. I befasuar nga
këto fjalë, burri i tha:”çfarë është kjo o prijës i besimtarëve? A të
vijnë shpallje hyjnore, pas të dërguarit të





Zotit?!” Uthmani a.s ia ktheu:”Jo. Por ruhuni nga mendjemprehtësia e besimtarit, pasi ai shikon me dritën e Zotit.”





Ebu Musa El-eshari tregon:”Një ditë teksa ecja rrugëve të Bagdadit,
pashë një zjarr të madh i cili kishte djegur të gjithë fermat e palmave
të qytetit, përveç njërës që ndodhej në mes. Pyeta rreth pronarit të
fermës që kishte mbetur e padjegur dhe pashë që ishte një njeri që nuk
e njihja. Kur e pyeta mbi shkakun se si ka mundësi që nuk ishte djegur
ferma e tij, ai më tha:”I kërkova Zotit të Madhëruar që të mos lejojë
të digjet dhe nuk u dogj.” Ebu Musa El-eshari buzëqeshi dhe tha:”Ka
robër të Zotit të cilët sa herë i luten Zotit, ia pranon menjëherë.”





Profeti a.s i tha një herë Umer ibnul Hatabit dhe Ali ibnu Ebi
Talibit:”Do vijë një burrë nga Jemeni, që quhet Uvejs Elkarnij. Ai ka
një nënë të cilën e respekton shumë. Nëse mundeni t’i kërkoni që të
lutet dhe të kërkojë falje për ju, bëjeni!” Këto fjalë profetia.s ua
thonte shokëve të tij!





Umer ibnul Hatabit dhe Ali ibnu Ebi Talibi, në çdo sezon haxhi e
kërkonin Uvejsin mes haxhillarëve të Jemenit. Më në fund e gjetën dhe i
kërkuan të lutej dhe të kërkonte falje për ta.





Një grua Errebia bintu Nadr e qëlloi në vajzë dhe i theu dhëmbët e
parë. Ajo i ofroi familjes së vajzës shumën e caktuar si kompensim për
dhëmbët e thyer, por ajo refuzoi dhe kërkoi që Errebias t’i thyhen
dhëmbët sipas drejtësisë. Errebia bintu nadr rridhte nga familjet më të
fisme në Medine. Vëllai i saj, Enes ibn Nadr që i pranoheshin lutjet,
ngriti duart drejt qiellit dhe tha:”O Zot, unë të lutem që të mos thyet
dhëmbi i Errebia bintu Nadr.” Në ato çaste vjen vajza me familjen e saj
dhe i thonë që e kemi falur.













- Koncepti i kerametit (mrekullive dhe gjërave të pazakonta që u ndodhin njerëzve të dashur të Zotit).





Shumë njerëz mendojnë që të jesh nga evlijatë e Zotit, duhet që
patjetër të të ndodhin mrekulli dhe keramete të pazakonta. Ajo që duam
të theksojmë në këtë kontekst, është se kerametet janë të pamohueshme.
Por që dikujt t’i ndodhin keramete, duhet të plotësojë një kusht të
rëndësishëm; Të jenë veprat e tij, konform Kuranit dhe traditës
profetike. Këtë e themi pasi shumë fallxhorë, magjistarë, mashtrues…
përdorin ndodhi të pazakonta dhe mashtrojnë njerëzit duke u hequr dhe
shtirur si evlija dhe njerëz të mirë. Këto fjalë ua adresojmë në radhë
të parë grave, pasi bien viktima të fallxhorëve të cilët gjoja u
parashikojnë fatin dhe ato mendojnë se gjëra të tilla janë keramete dhe
se këto njerëz janë evlija.





Imam Shafiu thotë:”Nëse shihni një njeri duke fluturuar në qiell, ose
duke ecur mbi ujë, mos e besoni derisa të siguroheni se është konform
Kuranit dhe traditës profetike!”





Këtu futet namazi i tij, morali, mënyra e komunikimit, adhurimet, me
çfarë i urdhëron njerëzit, çfarë u ndalon të veprojnë, çfarë vepron
vetë... Kështu kriteri kryesor i kerameteve, është që të jenë konform
Kuranit dhe traditës profetike.





Për këtë, disa të ditur kanë thënë:”Nuk është evlija ai që fluturon në
qiell dhe ecën mbi ujë, por evlija është ai të cilin e gjen tek
hallalli dhe nuk e shikon tek harami.”

Kur i thanë një të dituri se filani ecën mbi ujë, ai tha:”Balenat janë
më të mira, pasi zhyten dhe nën ujë.” Përsëri i thanë se ai edhe
fluturon, por përgjigja përsëri i ishte:”Zogjtë janë më të mirë se ai.”
“Ai shkon në Qabe, kryen tavafin dhe sajin dhe kthehet për disa
sekonda.” I dituri iu përgjigj:”Edhe shejtani e bredh të gjithë tokën
për disa sekonda!”













- A mund të jetë një njeri i zakontë një nga njerëzit e dashur të Zotit (velij)?





Nuk është e thënë që të jesh evlija, të të ndodhin patjetër keramete që
e vërtetojnë këtë. Mrekullitë janë dy llojesh, “muxhize” të cilat janë
vetëm për profetët, me qëllim që të faktohet se janë profetë të dërguar
nga Zoti. Ky lloj mrekullish, duhet patjetër që të shfaqet para
publikut, pasi janë tregues të vërtetësisë së profetëve. Kurse lloji
tjetër i mrekullive “kerametet” janë për njerëzit e tjerë dhe janë
tregues që Zoti i don këto njerëz. Këto lloj mrekullish mund të shfaqen
për ti parë njerëzit dhe mund të mos shfaqen. Nëse shfaqen, është
tregues që Zoti të don. Nëse nuk shfaqen, bëhet me qëllim që mos të të
pëlqejë vetja. Ti mund të jesh evlija dhe të mos e dish diçka të tillë.
Evlija mund të jetë një vajzë njëzet vjeçare, një burrë apo grua 40-50
apo 60 vjeçare, mund të jetë një njeri krejtësisht i zakonshëm. Një
njeri i zakonshëm mund të jetë evlija edhe pse nuk e din, edhe pse nuk
i shfaqen keramete.













- Çfarë duhet të bëj, që Zoti të më zgjedhë mua të jem nga të dashurit (evlijatë) e Tij?





A është e mundur që unë të jem nga evlijatë e Zotit? A është e mundur
që një student të jetë nga evlijatë e Zotit? A mundet që një i moshuar
të jetë nga evlijatë?





Padyshim që kushdo mund të jetë nga evlijatë e Zotit. Për të arritur
një gradë të tillë, duhet që të plotësohen disa kritere, të cilat i
përmend një ajet Kurani.





“Me të vërtetë që evlijatë e Zotit nuk kanë frikë dhe nuk brengosen. Ata janë ata që besuan dhe ishin të devotshëm.” (Junus 62)





Që të besosh, do të thotë të besosh në gjashtë shtyllat e besimit; Të
besosh Zotin, melekët e Tij, librat, profetët, Ditën e Kijametit dhe se
gjithçka ndodh, e mirë ose e keqe, ndodh sipas caktimit të Tij.





Kurse devotshmëria është që të të gjejë Zoti atje ku të ka urdhëruar
dhe të mos të të gjejë në ato vepra që t’i ka ndaluar t’i veprosh. Nëse
të ka urdhëruar të respektosh prindërit, të të gjejë duke u puthur
dorën dhe duke u dëgjuar fjalën. Të ka urdhëruar të falësh namazin, të
të gjejë të rregullt në kryerjen e tij. Të ka ndaluar të marrësh pasuri
në rrugë haram, mos të të gjejë asnjë qindarkë haram në xhep. Nëse i
plotëson këto dy kritere, je nga evlijatë e Zotit. Ajo që të duhet të
bësh që të jesh nga evlijatë dhe njerëzit e dashur dhe të preferuar të
Zotit, është që të plotësosh këto dy kritere.





Dikush mund të thotë se është e pamundur që të jesh 100 % i devotshëm,
është e pamundur që njeriu të mos bëjë gabime. Padyshim që Zoti e njeh
natyrën e njeriut dhe për këtë thotë:”Kijeni frikë ndëshkimin e Zotit
sa të mundeni!” (Tegabun 16) E rëndësishme është që shumicën e veprave
t’i kesh të mira. E rëndësishme është që shumicën e kohës, ta kesh të
zënë me vepra që e gëzojnë dhe kënaqin Zotin. E rëndësishme është që të
duash dhe të përpiqesh të afrohesh sa më shumë me Zotin. Thotë Zoti në
një hadith Kudsij:”Do të vazhdojë robi Im të afrohet ndaj Meje me
namaze nafile derisa ta dua. Nëse e dua do të jem dëgjimi i tij që
dëgjon, do të jem shikimi i tij që shikon, do jem dora e tij që prek me
të dhe do të jem këmba e tij që ecën me të. Nëse do më kërkojë diçka do
ia jap. Nëse kërkon mbrojtjen Time, do e mbroj.”





Deri tani ka qenë përhapur ideja se të jesh evlija, është një gradë e
cila u takon shokëve të profetit a.s dhe njerëzve shumë të ditur. Por
ajetet e Kuranit dhe hadithet e profetit a.s, tregojnë se çdo musliman
mundet të jetë evlija nëse plotëson dy kriteret e mësipërm. Uvejs
Elkarnij, edhe pse nuk ishte nga shokët e profetit a.s, vetë profeti
a.s i urdhëronte Umerin dhe Aliun që t’i kërkojnë të lutet dhe të
kërkojë falje për ta.





A nuk ia vlen të jesh ambicioz dhe të kërkosh ta arrish një gradë të
tillë o vëlla dhe o motër? Përse të mos konkurrosh që të jesh numri një
në adhurimin dhe përkushtimin ndaj Zotit të Madhëruar? Përse të mos
duash të bëhesh një nga evlijatë e Tij? Një gradë e tillë është e
disponueshme për këdo që dëshiron ta arrijë.





Që të jesh evlija, duhet të kesh parasysh katër pika praktike dhe të rëndësishme:





E para, është devotshmëria. E dyta, kryerja e farzeve dhe obligimeve të
caktuara nga Zoti. E treta është kryerja e nafileve. Kurse e katërta,
është që të kujdesesh për njerëzit e vobekët. Kujdesu për një të
varfër, kujdesu për një jetim, kujdesu për një grua të ve. Kujdesu për
njerëzit e vobekët, me qëllim që të kujdeset vetë Zoti i Madhëruar për
ty.





Të jesh evlija, do të thotë të adhurosh dhe t’i përkushtohesh Zotit dhe
pararelisht të jesh bamirës dhe të punosh për një jetë më të mirë për
vete dhe për të tjerët. Koncepti i të qenit evlija, është koncept i
shtrembër nëse mendohet si një njeri i mbyllur në xhami dhe nuk ka
haber nga kjo botë.





Për të gjithë ata prindër që kanë përgjegjësinë për t’u kujdesur për
fëmijët dhe edukimin e tyre, të gjithë ata qeveritarë të cilët kanë
përgjegjësinë të kujdesen për popullin, të gjithë ata drejtues
institucionesh dhe fabrikash që kanë përgjegjësi të kujdesen për
punëtorët dhe konsumatorët e tyre... thotë profeti Muhamed a.s për të
gjithë këto:”çdo person të cilit i ngarkohet një përgjegjësi ndaj
muslimanëve dhe ai nuk lodhet dhe përpiqet sinqerisht për mirëqenien e
tyre, ai nuk do të jetë me ta në xhenet.”





E rëndë tek Zoti është dhe ajo që bën një njeri me post të lartë, që
emëron në funksione të ndryshme njerëz të paaftë, edhe pse njerëzit e
kualifikuar dhe me eksperiencë janë të pranishëm. Thotë profeti Muhamed
a.s:”Kushdo që është caktuar në një post mes muslimanëve dhe emëron
njerëz me kualifikim të ulët, edhe pse ka të tjerë me kualifikim më të
lartë, ai ka tradhëtuar Zotin dhe të dërguarin e Tij.”





Nëse e përjeton këtë hadith siç duhet, do e kesh të pamundur të
favorizosh të afërmit dhe njerëzit me të cilët të lidhin interesa
personale.





Shkoi Ebu Dherri dhe i kërkoi profetit a.s që t’i japë postin e
guvernatorit të një qyteti. Profeti a.s i tha:”O Ebu Dherr, ti je i
dobët dhe diçka e tillë është amanet. Ajo (posti) Ditën e Kijametit do
të jetë zhgënjim dhe pendim, përveç një njeriu që e ka marrë me të
drejtë.”





Tregon Umeri (r.a) se Ebu Bekri gjatë kohës që ishte udhëheqës i
muslimanëve, çdo ditë pas faljes së sabahut shkonte në një drejtim të
kundert me atë të shtëpisë së tij. Një ditë i shkova pas tij dhe e
pashë që hyri tek një shtëpi përdhese dhe më pas doli. Hyra brenda në
shtëpi dhe gjeta një plakë të verbër, të cilën e pyeta se cili ishte ai
që doli pak më parë. Ajo më tha se nuk e njihte, por që vinte çdo ditë
dhe pastronte shtëpinë e saj në atë orar. Atëherë thashë me vete:”I ke
lodhur udhëheqësit që do të vijnë pas teje o Ebu Bekr.”





Kalojnë vite, vdes Ebu Bekri dhe në postin e Halifes së muslimanëve
vjen Umeri. Një ditë, teksa kalonte rrugës, shikon një karvan dhe aty
pranë takohet me Abdurrahman ibnu Auf. Me tu takuar, i thotë:”O
Abdurrahman, ç’mendon që të qëndrojmë sonte bashkë për të ruajtur këtë
karvan, për hatër të Zotit?”!





Të dy bien dakort dhe në darkë shkojnë të ruajnë karvanin. Teksa
qëndronin natën, dëgjojnë të qarët e një foshnje. Umeri u afrua tek
shtëpia dhe i thirri nënës që t’i japë të pijë dhe ta vërë të flejë.
Diçka e tillë u përsërit disa herë, derisa në fund, nëna nga brenda i
thirri:”Umer ibnul Hattabi jep ndihma për fëmijët që ushqehen me ushqim
dhe nuk jep për ato që ushqehen me qumësht gjiri.” Umeri kishte nxjerrë
një ligj ku u jepeshin ndihma ushqimore të gjithë fëmijëve që ishin
ndarë nga qumështi i gjirit dhe kjo nënë përpiqej ta ushqejë fëmijën e
saj me ushqime, duke e ndarë nga gjiri. Kur e dëgjoi këtë fjalë Umeri,
tha me vete:” I mjeri ti o Umer, sa fëmijë muslimanësh kanë vuajtur
prej teje!” Menjëherë thirri Abdurrahmanin dhe e urdhëroi që të nxjerrë
tellallin në rrugë dhe të lajmërojë se që ditën që lind një fëmijë,
shteti islam do i japë ndihma ushqimore.





Kur fali namazin e sabahut, të pranishmit e panë që qau shumë gjatë
namazit. Pasi përfundoi namazin, ai ngrit duart lart dhe lutej:”O Zot
më fal dhe ma prano pendimin!”





Ky shembull është model për të gjithë ne. Nuk ka nevojë që të presim
derisa të bëhemi udhëheqës shteti me qëllim që të tregohemi bamirës dhe
të kujdesemi për të vuajturit. Kudo që të ndodhesh, mund të kujdesesh
për ato që ke në vartësinë tënde.





Umer ibnul Hattabi, e ndjente përgjegjësinë që kishte për popullsinë
dhe thoshte:”Nëse do të rrëzohet një mushkë në Bagdad, Zoti do më
kërkojë llogari Ditën e Kijametit, përse nuk ia kisha rregulluar
rrugën!”